İpli Skolyoz Ameliyatı Nedir?

Skolyoz tedavisi konu olduğunda en sık yapılan araştırmalardan biri ipli skolyoz ameliyatının hangi hasta gruplarında uygulanabileceğidir. İpli skolyoz ameliyatı, bantla gerdirme yöntemi ya da VBT (vertebral body tethering) son 5 yılda, dünyada skolyoz ameliyatının felsefesini kökünden değiştiren bir yöntemdir. İpli skolyoz ameliyatı ile hastaların omurgalarının büyümesi durdurulmadan, hareketi ve esnekliği korunarak, eğrilikleri düzeltilebilmektedir. Hasta ameliyat sonrası büyümeye devam ederken, skolyoza bağlı omurga eğriliği de düzelmesini sürdürür.

İpli skolyoz, diğer cerrahi yöntemlere göre sağladığı büyük konfor ve avantajlar sayesinde öne çıkmıştır. Bu ameliyat kapalı yöntemle, göğüs boşluğuna kameralar yerleştirilerek, daha küçük kesilerden uygulanırken, neticesinde çocukların omurgaları büyümeye devam eder, hareketi de korunarak, hareket özgürlüğü sağlanır. Dolayısıyla çocukların büyümesi ve gelişimi durmaz, oysaki klasik füzyon ameliyatı sonrasında omurga hareketi ve büyümesi büyük ölçüde durur. Artık ailelerin “Çocuğumun büyümesi, gelişmesi duracak mı?” “Omurgasının, sırtının, belinin hareketi azalacak mı?” gibi sorularının, ailelerin yüzlerini güldürebilecek cevapları vardır. Bu ameliyatta kullanılan esnek ip-bant sayesinde ameliyat profesyonel sporcu ve dansçılara bile uygulanabilirken, sonrasında tüm hastalara hareket özgürlüğü sağlar ve hızlıca aktif hayatlarına geri dönebilmelerine izin verir.

İpli Skolyoz Ameliyatı Nasıl Uygulanır?

İpli skolyoz ameliyatı, koltuk altından yapılan iki küçük kesi ve göğüs boşluğuna yerleştirilen kamera yardımı ile vidaların omurgalara yandan konması ve aralarına (polietilen) ip-bant gerdirilerek eğriliğin bir kısmının ameliyat sırasında düzeltilmesi ile uygulanır. Kalan eğrilik ise çocuğun büyümesi ile düzelmeye devam eder. Çünkü bu ameliyattan sonra omurga büyümeye devam eder, hareketini kaybetmez.

İpli Skolyoz Tedavisi Sadece Tek Taraftan, Tek Bir Eğriliğe mi Uygulanabilir?

Bu ameliyat ilk ortaya çıktığında, tek bir eğriliğe (yani C şeklindeki bir eğriliğe) tek taraftan uygulanabilmekteydi. Dolayısıyla iki büyük eğriliği olan, yani S şeklinde eğriliği olan hastalara uygulanamamaktaydı. Ancak biz dünyada ilk olarak, bu ameliyatı S şeklindeki iki büyük eğriliğe de, omurganın her iki tarafından uyguladık. Bunu da dünyanın en prestijli omurga cerrahisi dergilerinden birinde yayınlayarak, tekniği dünyaya öğretmeye başladık.

Hangi Hastalara Uygulanabilir?

İpli skolyoz ameliyatı, büyümesi devam eden, eğrilikleri esnek olan ve çok fazla ilerlememiş, hem tek (C şeklinde) hem de (bizim bulduğumuz teknikle) çift eğriliği (S şeklinde) olan hastalara uygulanabilir.

İpli Skolyoz Ameliyatının Avantajları Nelerdir? Klasik Füzyon Ameliyatından Farkları Nelerdir?

İpli Skolyoz	Füzyon Ameliyatı
İpli skolyoz ameliyatı büyümeyi durdurmaz.	Klasik füzyon ameliyatı büyümeyi durdurur.
İpli skolyoz ameliyatından sonra çocukların omurgası büyümeye devam eder ve eğriliklerinin düzelmesi de sürer.	Klasik füzyon ameliyatından sonra omurganın ameliyatı seviyesinin büyümesi durur. Düzelme de artmaz.
İpli skolyozda omurga hareketini korur ve ameliyat edilmeyen komşu omurları hareketli bırakır.	Klasik füzyon ameliyatı omurga hareketini, ameliyat edilen seviyelerde ortadan kaldırır ve hareketi büyük ölçüde azaltır. Ameliyat edilmeyen komşu seviyelerde kireçlenme, fıtık, dejenerasyon ve ağrıya sebep olabilir.
İpli skolyoz ameliyatı büyümesini tamamlamamış hastalara uygulanır. Hastalar erkenden ameliyat olup, skolyoza bağlı omurga eğriliğinden kurtulabilirler.	Füzyon ameliyatı büyümesi sonlanmış ya da sonlanmaya yakın hastalara uygulanır. Bu nedenle hastanın büyümesi tamamlanıncaya kadar beklemesi gerekebilir.
İpli skolyoz ameliyatı esnek olan eğriliklere uygulanabilir.	Klasik füzyon ameliyatı esnek olmayan – sert (rijit) eğriliklere uygulanabilir.
İpli skolyozda koltuk altından iki küçük kesi ile yapılır. Daha küçük kesilere daha az dikiş uygulanır ve küçük-koltuk altında saklanan kesiler, sonrasında estetik sorun teşkil etmeyebilir.	Klasik füzyon ameliyatı sırtın ortasına yapılan büyük bir kesi ile daha fazla dikiş kullanarak uygulanır ve sonrasında sırtın ortasında büyün bir yara izi görünebilir.
İpli skolyoz ameliyatı kapalı yöntemle yapılır. Minimal invazivdir ve bu nedenle de yumuşak dokular korunur.	Klasik füzyon ameliyatı açık cerrahi ile yapılır, minimal invaziv değildir ve omurga çevresindeki büyük kas grupları kesilerek omurgadan ayrılır.
İpli skolyoz ameliyatı, kapalı ve minimal invaziv bir yöntem olduğu için, daha az kanama ve daha az enfeksiyon riski içerir.	Füzyon ameliyatı açık ve büyük bir kesiden yapılan bir ameliyat olduğu için, ameliyat esnasında kanama miktarı daha fazla olabilmekte, ameliyattan sonra da kan transfüzyonu ihtiyacı olabilmektedir.
İpli skolyoz ameliyatında daha az metal implant (vida) kullanılır.	Füzyon ameliyatında daha fazla vida kullanıldığı gibi, bunların arasına en az iki adet metal çubuk (rod) konarak düzeltme işlemi yapılabilmektedir.
İpli skolyoz ameliyatında daha az omurgaya vida konur, daha kısa bir ameliyat seviyesi sağlanır.	Klasik füzyon ameliyatında genellikle daha çok omurgaya vida konur ve uzun seviye bir ameliyat yapılır.
İpli skolyoz tedavisi sonrası hareket kısıtlaması yoktur. Hasta ağrısı ve yumuşak doku iyileşmesi el verdiğince istediği gibi hareket edebilir.	Klasik füzyon ameliyatı sonrası, omurgada kaynama (füzyon) elde edebilmek için hareket kısıtlaması vardır ve hastaların sadece günlük aktivitelerinde dönebilmesi bile 6 haftayı bulmaktadır.
İpli skolyoz ameliyatından sonra, ameliyat edilen seviyekere istenildiği an klasik füzyon ameliyatı uygulanabilir.	Klasik füzyon ameliyatından sonra, ameliyat edilen seviyelere ipli skolyoz ameliyatının uygulanması mümkün değildir.
İpli skolyoz ameliyatı profesyonel sporculara ve dansçılara güvenle uygulanabilmektedir.

İpli Skolyoz Ameliyatından Sonra İyileşme Süreci Nasıldır?

Hastalar ameliyat sonrası 3-4 gün hastanede izlenir. Bu süre zarfında yara bakımları ve fizik tedavileri uygulanır. Taburculuk sonrası önerilen egzersiz programları ile kolayca hayatlarına kaldıkları yerden devam ederler.

İpli Skolyoz Ameliyatının Avantajları Nelerdir?

• Büyümeyi durdurmaz. Çocuklar büyümeye devam eder.
• Omurga hareketini ve esnekliği korur. Profesyonel sporcu ve dansçılara uygulanabilir.
• Ameliyat yara izleri ufaktır ve koltuk-kol altında kalır. Klasik ameliyat gibi sırtın ortasında, boyundan bele kadar uzanan, büyük bir yara izi olmaz.
• Ameliyat sonrası iyileşme dönemi daha kısa ve konforludur.
• Ameliyat sonrası istenilen hareketin yapılmasına izin verir. Herhangi bir hareket kısıtlaması olmaz. Çocuklar-gençler ameliyat sonrası istediği gibi harket edebilir. Sosyal hayatları kısıtlanmaz.
• Omurgaya daha az vida konur. Omurga daha az travmaya maruz kalır. Omurga sağlığı korunurken, gelecek güvenceye alınır.
• Her zaman modifiye edilebilir, düzeltilebilir ve her zaman klasik ameliyata dönülebilir.

İpli Skolyoz Tedavisi Hakkında Sık Sorulan Sorular

Skolyoz tedavisinde uygulanan yeni bir yaklaşım olması ve ülkemizde sınırlı bir cerrah grubu tarafından yapılabilmesi nedeniyle ipli skolyoz ameliyatı hakkında ebeveynlerin aklında birçok soru vardır. VBT, iple gerdirme, bantla gerdirme ya da füzyonsuz cerrahi gibi isimlerle ifade edilen bu yaklaşım hakkında ebeveynler tarafından sık sorulan sorulara yanıt verdik.

Bu yaklaşımın temel avantajı nedir?

İple gerdirerek skolyozu tedavi etmenin birçok avantajı var. İlk söylenecek avantajı ise eğriliğin, omurganın büyüme potansiyelinin ve esnekliğinin korunarak düzeltilebilmesidir.

İple gerdirme ameliyatı hangi tip skolyozlara uygulanır?

Hemen hemen tüm skolyoz tiplerinde uygulanabilir. Erişkinlerde görülebilen dejeneratif skolyoz olgularında kullanılamaz. Omurganın gelişimi artık tamamen durduğu için erişkin hastalarda VBT düşünülmez.

İpli skolyoz ve füzyonsuz ameliyat aynı şey mi?

Evet. Bugün skolyoz cerrahisinde iki temel seçenek var; füzyonlu ve füzyonsuz cerrahi. Füzyonlu tedavi omurların birbirine kaynatılarak bir nevi kemik hale getirilmesidir. Füzyonsuz cerrahi ise eğri omurganın ip ile gerdirilerek tedavi edilmesini içerir.

İpli skolyoz ameliyatı kimlere yapılır?

Büyüme potansiyeli olan, kemik gelişimi halen devam eden çocuklarda eğri omurganın iple gerdirilmesi ameliyatı düşünülebilir. Ayrıca omurgadaki eğriliğin esnek ve derecesinin de 60 derecenin altında olması göz önünde bulundurulur.

İpli skolyoz ameliyatı için yaş sınırı var mı?

Literatürde 8 ila 10 yaş sonrası bu ameliyatın yapılabildiği bildirilmektedir. Biz, kendi kliniğimizde uygun hastalarda 8 yaş sonrası iple gerdirme yöntemini uygulayabiliyoruz.

 İpli skolyoz ameliyatı olanların yorumları nasıldır?

İpli skolyoz ameliyatı olanların yorumları birçok açıdan olumludur. Çocuğun omurgasındaki eğrilik düzelmiştir, hem de omurgaya herhangi bir metal çubuk takılmadan iyileşme sağlanmıştır. Ayrıca, klasik füzyon ameliyatının aksine çocuğun kemik gelişiminin tamamlanması için de beklenmemiştir. Zira beklemek çocukları ve ebeveynleri yıpratan konulardan biridir. Çünkü nihai ameliyatı beklerken farklı tedavilerle de skolyozun ilerlemesini kontrol altında tutmak gerekebilir. Ayrıca ipli cerrahi sayesinde çocuk daha kısa süre hastanede yatmış, daha hızlı sosyal yaşama/okula dönmüştür. Bu nedenlerle ebeveynlerin yorumları son derece olumludur.

 İpli skolyoz ameliyatı kaç saat sürer?

Ameliyat 3 ila 5 saat kadar sürer.

İpli skolyoz ameliyatı ne kadar süredir uygulanmaktadır?

VBT ameliyatı 10 yıldır uygulanmaktadır. Ameliyat ilk kez 2014 yılında ABD’de gerçekleştirilmiş, elde edilen başarılı sonuçlarla birlikte farklı ülkelerde de uygulanmaya başlanmıştır. Bugün, VBT ameliyatı ülkemizde bizimde içinde bulunduğumuz sınırlı bir ortopedist grubu tarafından başarıyla, dünya standartlarında yapılabilmektedir. Sadece ülkemizden değil farklı ülkelerden hastalar da iple gerdirme ameliyatı için kliniğimize başvurmaktadır.

Ameliyat kapalı mı yapılıyor?

Evet. Hastanın sırtında boydan boya büyük bir kesi yapılmaz. Koltuk altında açılan yaklaşık 1 cm çapındaki iki küçük delikten cerrahi enstrümanlarla omurgaya ulaşarak ameliyat yapılır.

İpli skolyoz ameliyatında eğrilik tam olarak düzelir mi?

Ameliyattan hemen sonra eğrilik yüzde 60 ila 70 oranında düzelir. Ancak tamamen düzelme hastanın büyümesi, boyunun uzaması ile zaman içinde olur. İpli skolyoz ameliyatının da temeli hastanın büyüme potansiyelinin kullanılmasına dayanır.

Skolyoz hastalarında füzyon mu iple gerdirme mi daha iyi sonuç verir?

Nihayetinde iki ameliyatla da omurganın eğriliği ortadan kaldırılabilir. Bugün, biz kendi kliniğimizde skolyoz tanısı koyduğumuz ve cerrahiye ihtiyaç duyan hastalarımıza iki yaklaşımı da başarıyla uygulayabiliyoruz. Ancak iple gerdirerek yapılan ameliyatın hastaya sunduğu avantajlar aşikardır. Sonuçları da mükemmeldir. Biz bu nedenle uygun olgularda mutlaka bu yaklaşımı tercih ediyoruz. Ebeveynlerin füzyonsuz skolyoz ameliyatı hakkında bilgi edinmelerini ve bu ameliyatı uygulayabilen bir cerrahtan da fikir almalarını öneriyoruz.

Vaka Örneklerimiz