Erişkin Skolyozu
Erişkin skolyozu ergenlikte başlayan skolyozun devamı şeklinde ya da yaşlanmaya bağlı olarak oluşabilir. Çocuklardaki skolyozdan farklı olarak erişkinlerde görülen skolyozda hastanın semptomları giderilmeye çalışılır, çocuklardaki skolyozda ise eğrilik azaltılmaya çalışılır. Erişkinlerdeki skolyozu idiopatik ve dejeneratif olmak üzere ikiye ayırabiliriz.
Erişkin İdiopatik Skolyoz
Bu tip hastalarda çocukluktan beri skolyoz vardır ancak kendini göstermemiş ya da tolere edilmiş olabilir. Yaşın ilerlemesiyle ağrı ve duruş bozukluğu ile kendini gösterebilir. Faset eklemlerdeki ağrılar dejenerasyon nedeniyle şiddetlenebilir o durumda da solunum sıkıntıları, çabuk yorulma gibi belirtiler görülebilir.
Erişkin Dejeneratif Skolyoz
Yaşlanmaya bağlı olarak omurganın eskimesi ve yıpranması sonucu görülen skolyoz türüdür. İleri yaşlarda görülen halk arasında kemik erimesi olarak bilinen osteoporoz, güçlendirilmemiş postür kasları, yeterli sağlıklı beslenememe gibi etmenler dejenerasyonun derinleşmesine böylelikle dejeneratif skolyoz görülmesine sebep olabilir. Yıpranmaya bağlı olarak ortaya çıkan bu skolyoz türünde boyun, sırt ve en çok da bel bölgesi etkilenir. Sırt ağrısı, bel ağrısı ve sinir sıkışmasına bağlı olarak o bölgelerdeki sinirin kaynağı boyunca güç kaybı, kuvvetsizlik gözlemlenebilir. Aşırı deformasyon sonucu bazen omurga sağa veya sola doğru eğrilebilir. Bu eğilmelere ağrı ve güç kaybı da eşlik edebilir.
Erişkin Skolyozu Belirtileri
Hastayı hekime götüren öncelikli belirti bel ağrısı ve hareket kaybıdır. Ancak öncesinde hasta vücudundaki deformiteyi ve denge bozukluğunu fark edebilir. Bununla beraber yürümenin zorlaşması, adım atmada zorluk, yürüyüş mesafelerinin azalması görülebilir. Ayrıca boyda kısalma, giysilerin artık eskisi gibi durmaması, giysilerin olmaması gibi belirtiler de izlenebilir.
Sinir basısının yüksek olduğu vakalarda bacakta kuvvet kaybı ve uyuşukluk, sırt bölgesinde görülen dejeneratif skolyozda ise hastanın nefes alması zorlaşabilir.
Erişkin Skolyozunda Tanı
Fizik muayene ve röntgen ile omurgadaki eğrilik tespit edilir. Ayrıntılı görüntüleme istenir. Omurgadaki tüm deformiteleri görmek ve omurilik basısının olup olmadığını tespit etmek için MR ve BT istenebilir. Özellikle bacağa vuran ağrıda, kuvvet kaybında, idrar ve dışkılama fonksiyonlarında görülen değişikliklerde MR çekmek gerekir. Bununla beraber hekimin tanılama yapabilmesinde hastanın ayrıntılı bir şekilde bilgi vermesi de etkilidir.
Tedavi
Erişkin skolyozunun tedavisinde çocukluk skolyozunun tedavisinden farklı olarak semptomların ciddiyetine göre uygun tedavi yaklaşımı seçilir. Hastanın ağrısı, eğriliğin ilerlemeye olan meyili ve eğriliğin şiddeti tedavi şeklini belirler. Erişkin skolyozunun tedavisinde cerrahi son noktada düşünülür. Cerrahi haricinde uygulanabilecek diğer tedavi yöntemleri nelerdir?
- Fizik tedavi: Omurgayı güçlendirmek, esnetmek ve kas spazmlarını azaltmak amaçlı uygulanır. Germe ve kuvvetlendirme egzersizi yaptırılır.
- Korse: Ağrıların azaltılması için düşünülebilir.
- Ağrı kesiciler: Ağrıyı, iltihabı azaltmak için ağrı kesiciler ve non-steroidal anti-inflamatuarlar reçete edilebilir.
- Spinal enjeksiyonlar: Sinir kökünün sıkıştığı ya da faset eklemlerden kaynaklı ağrı durumunda enjeksiyon uygulamasına gidilebilir.
Yukarıda saydığımız uygulamalar hastaya gerekli faydayı vermemişse cerrahi seçenekler değerlendirilir.
Erişkinlerde Skolyoz Ameliyatı
Erişkinlerdeki skolyozda cerrahi hastanın ağrılarının arttığı dönemde düşünülür. Omurgadaki eğriliğe bağlı olarak omurilik kanalında daralma, sinir basısında artış ve buna bağlı olarak idrar tutmada güçlük görülebilir. Bu tür şikayetlerin olduğu vakalarda cerrahi düşünülür. Erişkin skolyoz ameliyatı genel anlamda sinirlerin rahatlatılmasını sağlar. Ameliyat dekompresyon işlemini ya da füzyonu içerir. Dekompresyon işlemi minimal bir cerrahidir. Füzyon ameliyatı ise metal vida ve çubuklar ile eğri omurga düz hale getirildiği bir cerrahi yöntemdir. Füzyon ameliyatı sonrasında fizik tedavi ve egzersiz programı verilir.